04 Oca Sezeryan
Sezeryan
Günümüzde giderek daha sık yapılan doğum şeklidir. Doğumları vaginal ve abdominal (karından) diye ikiye ayıracak olursak sezaryen vaginal doğumun mümkün olmadığı- olamayacağının öngörüldüğü durumlarda yapılmaktadır. Bu nedenler mutlak nedenler değildir. Her şartta vaginal doğum mümkündür. Ancak, bunun ne karşılığında sağlandığı önemlidir. Bebek hayatı ve anne hayatının riske girdiği durumlarda sezaryen ile doğum kaçınılmadır. Ancak, ileride oluşabilecek idrar kesesi sarkmaları, istemsiz idrar kaırma, gaz kaçırma gibi vaginal doğum sonrasında % 10’a kadar karşılaşılabilen sorunlar sezaryen ile doğumda son derece az görülmektedir. Bu nedenle bazı anneler bu durumlara karşı koruyucu olarak da sezeryen olmak istediklerini dile getirmektedirler. Bu durum anne isteği ile sezaryen olarak adlandırılır. Bazı hekimler buna karşı çıkarken, bazı hekimler bunu doğal karşılayabililer.
Sezaryen operasyonu ikiye ayrılır. Birincisi acil sezaryenlerdir. Bu uygulamada doğum sancıları başlamıştır, doğum belli bir evreye kadar ilermiştir, ancak ilerlemenin durması, bebek kalp atışlarının ritminin bozulması, veya aşırı kanama olması gibi acil durum söz konusudur.
İkinci şekil ise planlanmış operasyonlardır. Bu durumda belli bir gebelik haftasında önceden ameliyat programına alınarak doğum gerçekleştirilir. Herhangi bir sorunu olmayan gebeler 38. haftanın bitimi ile 39. haftanın başlangıcı arasında doğuma alınırlar. Operasyon solununda bir çocuk hastalıkları uzmanı da hazır olmalıdır. Anestezi bir anestezi uzmsnı tarafından veya bu mümkün olamıyorsa anestezi uzmanı sorumluluğunda çalışan bir teknisyen tarafından verilmelidir.
Sezaryen operasyonları vaginal doğumda olduğu gibi bol kanamaya neden olacaktır. Bu nedenle, gebelik sırasında annenin kan değerleri anemi sınırlarının üzerinde olmalı, doğumdan sonra demir hapları ile annenin kan depoları doldurulmalıdır. Bu destek lohusalık döneminde devam edebilir.
Normal koşullarda bir sezaryen operasyonu 30 dakika civarında sürmektedir. Bunun ilk 5 dakikasında bebek çıkartılmakta, geri kalan sürede ise açılmış olan karın duvarı ve rahim duvarı kapatılmaktadır. Tüm tabakalarda kendiliğinden eriyen dikiş materyali kullanılır. Bazen ciltte erimeyen ve alınması gereken dikiş çeşitleri kullanılabilir. Bu durumda doktorunuz dikişlerinizin ne zaman alınması gerektğini size söyleyecektir. Kendiliğinden eriyen dikişlerin cilt dışındaki uçları genellikle 7-10 gün içerisinde eriyip düşerler.
Sezaryen sonrası genellikle 2-4 gün içerisinde eve çıkabilirsiniz. Evde duş almanızda sakınca yoktur. Dikişlerinizin ıslanması dikişlerinizin açılmasına neden olmaz. Eve çıkarken dikişlerinizin üzerine kapatılmış olan gazlı bez ıslanıp düşebilir. Bunun bir zararı yoktur. Bu pansumanı aslında ıslanmaması için korumanıza bile gerek yoktur. Banyo yapmadan önce çıkarıp atabilirsiniz.
Sezaryen sonrası en sıkıntılı olan dönem bağırsak hareketlerinin başlaması ve gaz çıkartılmasına kadar geçen süredir. Bu dönem kişinin barsak hareketlerinin özellikleri ile de ilişkilidir. Barsak tembelliği, gebelik hormonlarının etkisi ile barsak hareketlerinin azalması gaz çıkışını geciktirir. Gazın bir an önce atılabilmesi için erken ayağa kalkılması, oda içinde ve koridorda yürüyüş yapılması önerilir. Gaz çıkışı nadiren ilk 24 saat içinde, çoğunlukla da 48 saat içinde gerçekleşmektedir. İlk 72 saat içinde gazın atılamadığı durumlarda rektal tüp vb. uygulamalar gündeme gelebilir.
Doğum sonrası gerek karın duvarındaki adelelerin gevşemesi, gerekse gazın bağırsaktan atılmasının gecikmesi karnın aşırı şişkin görülmesine yol açabilir. Bu şişkinlik günler içinde azalacaktır. Karın duvarının tam olarak eski günlerine dönme süreci lohusalık süresinin bitiminde ve hatta daha sonraki aylarda devam eder. Bu süreçte karın adelesini güçlendiren ve “mekik” olarak tanımlanan hareketler en etkili egzersizlerdir. Korse kullanımı faydasızdır ve hatta adeleyi pasifize edeceği için zararlı olabilir.
Doktorunuz sezaryen sonrası 7. günde dikişlerinizin kontrol edilmesini gerekli görebilir. Bu kontrolden sonra lohusalık döneminizin sonu olan 8. haftada genel kontrol sırasında dikişleriniz rahminiz kontrol edilecektir.
Sezaryen olsujn vaginal normal doğum olsun ikinci bir gebelik için en ideal süre 2 yıldır. Bu süre rahmin yanısıra tüm vücudun dinlenmesi, eksiklerini tamamlaması için geçmesi gereken süredir. Daha erken oluşan gebeliklerde bebek ve anne ile ilişkili risk olasılığı artacaktır.